Agustin Iturbide, bağımsızlık savaşına katılmış Meksikalı bir generalin oğlu. Kendisini ülkesinin imparatoru ilan eden babası, bir yıldan fazla dayanamamış, karşıtları onu Meksika’nın bir köyünde kurşuna dizmişlerdi.
Babası kurşuna dizilmeden önce, değerli taşlarla süslü altın saatini oğluna yollamıştı. Iturbide o saati boynunda taşıyordu.
Simon Bolivar’ın yanında görev yapıyordu Iturbide, General Bolivar, babasından ve kendi davranışları nedeniyle seviyor ve tutuyordu, ona askeri unvanlar vermekle kalmamış, kendisine yaver de yapmıştı.
Simon Bolivar’ın başkanlık görevini bırakıp uzun bir yolculuğa çıkmasının ve bu yolculukta yaşamını yitirmesinin öyküsünü, ünlü yazar Gabriel Garcia Marquez “Labirentindeki General” adıyla romanlaştırmıştır.
İşte bu romandan bir sahne. Iturbide şarkı söylüyor Magdelana ormanlarında, birisi onu susturuyor, Bolivar bir battaniyeye sarınıp yattığı hamaktan kalkıyor ve Iturbide’nin yanına varıyor ve “Şarkınıza devam edin yüzbaşı” diyor. Demekle kalmıyor, kısık sesi ile şarkıya eşlik de ediyor.
Simon Bolivar’ı bu şarkı öyle etkiliyor ki: “Teşekkürler yüzbaşı, sizin gibi şarkı söyleyen on kişi olsa dünyayı kurtarırdık” diyor.
Güney Amerika’nın dünyaca ünlü, efsanevi lideri Bolivar’ın bu sözlerinde zerre kadar abartı yoktur bize göre. Bunu başka özdeyişlerle desteklersek, dediğimiz daha kolay anlaşılır:
“Her şey biter, eskir, kanunlar bile iptal edilir, çok şey unutulur, tarih bile unutulur, ama türküler unutulmaz” Yaşar Kemal
“Anadolu türkülerini sever misiniz? Korkunç şeylerdir. Birdenbire kulağınızın dibinde bir daha içinden çıkamayacağınız bir uçurum açılıverir... Artık ondan sonra sizden hayır gelmez! Her şey etrafınızda altüst olmuştur. Çünkü sıcak ekmek gibi insan ıstırabıyla, azmiyle, hasretle, ölümle baş başa kalırsınız.” Ahmet Hamdi Tanpınar
“Ulusal birlik bağlamanın telleri arasındadır.” Muzaffer Sarısözen
“Türküler adam yetiştirir.” Neriman Altındağ Tüfekçi
“Türküler zaman içinde derin, mekân içinde yaygındırlar.” Nida Tüfekçi
“Bence türküler, eski çağlardan bize kalmış bildirilerdir.” Cengiz Aytmatov
“Aklın işlevini kaybettiği yerde şarkılar ve dualar bir süre daha yeterli olur.” Karl W.Luckert
“Bir tek türkü söyleyemezsen, aşk sana borçlu mu?” Afşar Timuçin
“İnsanların türküleri, insanlardan daha dost, daha içten, daha cana yakın, daha güzel. Yakmıyor serinletiyor, sıkmıyor rahatlatıyor, üzmüyor sevindiriyor. Aldatmıyor, işkence etmiyor, öldürmüyor. Yaşıyor yaşatıyor. İnsanlardan daha uzun ömürlü insanların türküleri” Sami Gökmen
“Türkülerinden emdim/İlk sende sevdim/Dünya görüşümün harcı karıldı/Sözüme öz kattın yarenliklerde” Cazim Gürbüz