2008 yılında kurulan Bayburt Üniversitesi’nin ilk Rektörü Murat Mollamahmutoğlu’nun önsözü ile 132 sayfa olarak yayınlanan “Birinci Dünya Harbinde Osmanlı-Rus muharebeleri ve Bayburt’ta Ermeni Hadiseleri” adını taşıyan kitap Bayburt Üniversitesi’nin yayınladığı ilk kitap olma özelliğini taşıyor.
Kitabın yayınlamasını sağlayıp bir ilke imza atan genç öğretim üyesi M. Yasin Taşkesenlioğlu takdim yazısında 1915-1916-1918 senlerinde bölgede yaşananları özetledikten sonra sözü Küçük Hafız’a bırakmış.
Bu, hatırat da denebilecek nazım eser hazırlanırken, İsmail Hakkı Polattimur’un (Küçük Hafız) kendi el yazısı ile o yıllarda Rusya’dan geldiği anlaşılan kağıtlara yazdığı orijinal metin bir sayfaya yeni yazıya çevrilmiş hali ise karşı sayfaya basılarak bir düzen sağlanmış.
Kitaptan öğrendiğimize göre 1867’de doğup, 1959’da vefat eden eserin müellifi İ. Hakkı Polattimur’un o yıllarda bölgede yaşananlarla ilgili naklettikleri hemen hemen herkesçe bilinen bilgiler. Sarıkamış Muharebeleri, Erzurum, Trabzon, Bayburt’un işgali, seferberlik, Bolşevik ihtilâlinden sonra Rusların çekilmesi ile Ermenilerin seferberliğe gitmeyenlere yaptıkları, daha önceki tehcir vakası, cephelerde yaşananlar, bulaşıcı hastalıklar, seferber olan halkın yaşadığı korkunç günler, Bayburt’un kurtuluşu gibi olayları müellif Küçük Hafız sade bir dille yöresel tabirler kullanarak anlatmış. Bu arada belirtmeden geçemeyeceğim husus ne hikmetse koca Rus ordusunu 5 ay Soğanlı, Masat, İspir, Ortakol cephelerinde kilitleyip durduran destansı direnişten çok az bahsedilmiş olması.
Kitabın yayınlanmasında emeği geçenleri geç de olsa kutlar, devamını bekleriz.
Kasım 2013