Çok konuşanı olduğu halde, çok az anlatana sahip “bizim” şehrin meşhur “suskunlar”ına malzeme olsun diye değil, aksine her geçen gün rengi solan “bizim” şehrin başka bir “umuduna” sarılmak üzere yine Ankara’dayız… “O” bir HES, adı Gençosman!
Aynada kendini gördüğünde dahi şaşıran, işitse dahi duymayan, duyduklarına zihnini kapatıp sağırlaşan, sadece konuşmayı marifet sayan “suskunlar”ın gölgesinde; susmayan bir HES, Gençosman…
Son iki Belediye seçiminde de, çok konuşulan ama anlaşılmayan! Belki çevre kirliliğine, belki de yeşilin tükenmesine veya Çoruh’un üzerine yeni bir düğme dikilmesine sebep olacak bir HES, Gençosman…
İlk sahibi Bayburt Enerji Grup tarafından, Bayburt Belediyesi’ne “Bayburt sevdası” ile devredildiği söylenen HES, Gençosman…
***
Belediye Başkanı H.Ali Polat’ın Gençosman HES’i; “Bayburt tarihinin en akıllı projesi” diye tanımladığını anımsıyorum.
Her konuşmasında, şehrin görüntüsüne değinerek, önceliklerimizden biri “görsellik ve imaj” diyen Başkana, her girdiğim sokakta gördüğüm pespaye manzaralar karşısında inancımı yavaş yavaş yitiriyor olsam da, Gençosman HES’e dair yaşadığı heyecana kayıtsız kalamıyorum…
***
Gençosman HES’in Bayburt Belediyesi’ne devri uzun süre kağıt üzerinde kalsa da, nihayet gerçekleşti… Gençosman HES, artık Yönetim kurulu Başkanı H. Ali Polat olan, Bayburtlu Enerji Elektrik Üretim A.Ş.’ye ait.
Şirketin büyük hissedarı Bayburt Belediyesi… Diğer ortakların kimler olduğu ve hisselerinin yüzde kaç olduğunu sanırım Başkan Polat kamuoyu ile paylaşacaktır. Önemsiz görünse dahi, bu yeni şirketin detaylarının bilinmesinde fayda var.
***
Gelelim Gençosman HES’in, olabilirlik/hayata geçebilirlik durumuna…
Öncelikle Başkan Polat’ın söylediği gibi “bu yıl inşaatına başlarız” açıklaması hayalden ibaret! Ama projenin kendisi hayalden de çok öte…
Enerji Piyasası Denetleme Kurulu'na yapılan lisans başvurusuna, -yeni Hastane ve MR ile ilgili ihale süreçlerini bir süreliğine unutup, iyimser düşünüyorum- Kasım sonlarında “uygundur” raporu alınır ve 2011 yılının ilk 3 ayında lisansın çıkmış olduğunu varsayıyorum.
Bu varsayım; mevcut mevzuata göre bu projenin inşaatına başlanması için gerekli olan izin, onay, kamulaştırma gibi işlemlerin 16 ay içerisinde tamamlanması ve de inşaatının 32 ay içerisinde bitirilmesi gibi yasal bir süre kazandırıyor.
Kısaca tüm projenin çalışır ve hayata geçirilebilmesi (geçici kabul) için Bayburt Belediyesi’nin önünde lisans alımından itibaren 48 aylık bir zaman dilimi var. Yani 4 yıl…
Konunun uzmanları, projenin genel HES projelerine bakıldığında küçük bir proje olduğunu, bu nedenle öngörülen süreden daha önce bitirilebileceğini söylüyor. Bir başka deyişle, Bayburt Belediyesi elini çabuk tutarsa bu projeyi 3 yıl gibi bir zamanda hayata geçirebilir.
***
Gelelim bu proje için para bulma, bulduğun parayı geri ödeme ve nihayetinde kazanmaya başlama konusuna!
Gençosman HES için, mevcut verilere göre yaklaşık 8 Milyon TL tutarında bir yatırım öngörülüyor.
Peki, Belediye bu kaynağı nasıl bulacak?
Bu gibi yenilenebilir enerji projelerine bankalar tarafından yüzde 75 oranında teminat karşılığında proje finansmanı sağlamak mümkün. Zaten Sayın Başkanın İller Bankası’na bu konuda bir girişimi olduğu ve olumlu sonuç aldığını biliyoruz. (Hatta, bir üst düzey yönetici hemşerimiz bu konuda desteğini esirgemiyor.)
Gerekli olan kredinin yüzde 75’inin bu şekilde sağlandığını varsayarsak, geriye yüzde 25’lik bir kaynak kalıyor!
İşte bu yüzde 25’lik kısım biraz karışık!
Bayburt Belediyesi, yüzde 25’i, öz kaynaklarından karşılayacak!
Mümkün mü? Var mı? Bulunur mu?
Yine bu sorular ve bu soruların nezdinde diğer risklerin aşılması yönünde “Başkan Polat’ın bir bildiği vardır” ümidini taşıyorum.
***
Tüm sorunlar aşıldı ve Gençosman HES yasal olarak verilen zaman diliminde, yani 48 ay (4 yıl) içerisinde tamamlandı ve de hayata geçti.
İşte o andan itibaren Gençosman HES, yaklaşık 5 yıl içerisinde alınan kredileri geri ödeyebilecek.
Tüm bu hesaplarımızı üst üste koyar, çarpar ve toplar isek Gençosman HES, en iyimser tabloda 9-10 yıl sonra, yani 2020’lerde, Bayburt Belediyesi’nin kasasına para aktarmaya başlayabilecek. 2020 Bayburt Belediyesi bütçesinde Gençosman HES’ten gelen yıllık 2 – 2.5 Milyon TL’nin Bayburt’a çok şeyler kazandıracağına inanıyorum. (Rakam, şu an ki mevcut kanunun, alım garantisi verdiği kilowat saate göre hesaplanmıştır. 1 Kilowat Saat = 13,28 Kuruş)
Ve uzmanlar 2020 yılında Bayburt Belediyesi’ne; kasasına yıllık 2, 2.5 Milyon TL kazandıracak Gençosman HES için yine 20/25 yıl kadar çalışabilme ömrü biçiyor. 20 veya 25 yıl sonra projenin teknolojik rehabilitasyona ihtiyacı olduğu söylense de, özetle bu söylem, kilit vurma zamanına işaret ediyor.
***
Hangi Başkana, hangi yöneticiye, hangi Bayburtlulara nasip olur bilemem ama bu zaman dilimi, verilecek uğraşlar ve nihai son, her “ben de kulum” diyene HES’te dedirtebilir, PES’te…
Ki, o günler geldiğinde, karın ağrısının verdiği ızdırapla, HES projelerine yeni bir ad takmış, “işte bizim aslan HESPES’imiz” diye de tanıtabiliriz!
Neyse, “sıfatlarımızı” ekşitmeyelim!
Şehrimiz adına yarınlara dair bir umut, bir ışık, bir nefes aranırken, 2020’lere dair daha güzel şeyler hayal edebiliriz.
Kasım / 2010