“Gel Zaman Git Zaman” ile "Akarsu Üzerinde Konuşmalar" kitaplaştı

Bayburt Postası - 2010 yılında Prof. Dr. Hüsamettin Koçan öncülüğünde kurulan ve 2014 Yılında “Avrupa Konseyi Müze Ödülü’nü kazanan Baksı Müzesi’nde düzenlenen ‘Gel Zaman Git Zaman’ adlı sergi ve beraberinde gerçekleştirilen ‘Akarsu Üzerinde Konuşmalar’ etkinlikleri, Baksı Kültür Sanat Vakfı Yayınları imzasıyla kitaplaştı. 

Küratörlüğünü Prof. Hüsamettin Koçan ve Ayça Okay’ın yaptığı ‘Gel Zaman Git Zaman’ sergisi, halk kültürü üretimlerini günümüz sanatı örnekleriyle yan yana getiren resim, heykel, video, yazıresim, kilim, seramik ve enstalasyonlardan oluşan çok sesli ve çok katmanlı seçkiyi Kasım Ayına kadar sanatseverler ile buluşturuyor. 

Ayça Okay’ın editörlüğünde hazırlanan Gel Zaman Git Zaman kitabı sergide buluşan 85 sanatçının özgün yapıtlarını Kerim Ayhan Yanık’ın fotoğrafları eşliğinde ilk kez belgelerken aynı zamanda sergi üzerine tartışma ve düşünceleri de okurlara sunuyor.  Tasarımı Savaş Çekiç’e ait “Gel Zaman Git Zaman” kitabında Prof. Koçan ve Ayça Okay’ın metinleri de yer alıyor. 

Belgesel kitapta Baksı Müzesi’ne komşu Çoruh Nehri’nde Prof. Hüsamettin Koçan tarafından tasarlanan ve Jülide Ateş moderatörlüğünde düzenlenen çok disiplinli ‘Akarsu Üzerinde Konuşmalar’ etkinliğinin fotoğraflarına da yer veriliyor.  ‘Akarsu Üzerinde Konuşmalar’ Çoruh Nehri üzerinde bir salda, üç ana başlıkta gerçekleştirilen ‘Geçmiş Kime Ait?’, ‘Gelecek Nerede?’ ve ‘Karışık Zihinler için Öneriler’ oturumlarını nehrin akışkan doğasında belgeliyor. 

6 ve 7 Haziran 2024’te Baksı Müzesi’nde düzenlenen etkinlik, Doç. Dr. Ayse Köksal, Nevzat Sayın, Doç. Dr. Nusret Polat, Prof. Hüsamettin Koçan, Burçak Bingöl, Evrim Altuğ, Doç. Dr. Fırat Arapoğlu, Prof. Ferhat Özgür, Genco Gülan,  Prof. Dr. Gülveli Kaya ve Nazlı Pektaş gibi gazeteci, mimar, sanatçı ve sanat tarihçilerini bir araya getirmişti. Etkinlikler, Genco Gülan’ın performanslarıyla zenginleşmişti.

‘Gel Zaman Git Zaman’ sergisi ve ‘Akarsu Üzerinde Konuşmalar’, insanoğlunun sürekli yaratıcı aktivite içinde olduğunu ve alt ile üst sanat anlayışı ile değerlendirilmesinin ya da sınıflandırılmasının insan doğasına aykırı olduğunu ileri süren, bunun yerine art zamanlılığın daha gerçekçi bir değerlendirme olduğunu düşündüren bir kavramsal tasarım bütünlüğünü arkasına alıyor.

BKSV kurucusu, sanatçı Prof. Dr. Hüsamettin Koçan, küratörlüğünü üstlendiği ve Evrim Altuğ ile yaptığı özel söyleşi eşliğinde belgelenen bu girişimle ilgili olarak şu değerlendirmede bulunuyor: 

“‘Bugünün sanatçısı’ ile ‘o günün sanatçısı’ arasında, aslına bakılırsa hiçbir fark yoktur. Tek fark malzemedir ve aynı yaklaşım ‘Akarsu Üzerinde Konuşmalar’ adına da söz konusudur. Bildik mekânlarda, bildik tavırlarla tartışmak yerine, doğanın içinde ve doğaya katılarak, sorunlar üzerine yeni sorgulamalar yapma düşüncesi, aynı zamanda Baksı Müzesi’ndeki ‘Gel Zaman Git Zaman’ adlı bu serginin de doğal bir uzantısıdır.”  

Prof. Koçan, Okay ile kaleme aldıkları metinleriyle, ‘Gel Zaman Git Zaman’ kitabında ayrıca, serginin misyonu üzerine şu değerlendirmeleri yapıyor:

“Bahsedilen üretimin öznesi sanatsa, tartışmalar çığ gibi büyür; hakim görüş, sanatı ‘üst’ ve ‘alt’ olarak derin bir uçurumla ayırır. Bu ayrım, halk sanatlarının ticarî maksatlarla yaratıldığı kültür ortamı dışındaki yaratım gerekçelerini yok sayan düşünceden kaynaklanır. Gerçek yaratıların ‘alt sanat’ olarak tarif edilmesinin temel nedeni, işte bu tepeden bakıştır. Bu durum, çağdaş sanat için de geçerlidir. Pazar öylesine baskındır ki, sanatı bir gösterimler toplamına dahil edip, kimi zaman gerçek olmayanları bile, topluma alkışlarla lanse eder. Hatta akademik çevreler ve müzecilik dünyası bile, sanatı bu çerçeveden tarif etmeye çalışır. Aradaki tek fark, günümüz sanatı kitle kültürüne, ekonomiye ve kitle iletişim araçlarına öyle hâkimdir ki, kendini meşrulaştırma sıkıntısı içinde yaşamaz.

Bütün bu değerlendirmeler, sanatın ve kültürün gerçek üreticisi olan insanı küçümser, inkâra kalkışır. İşte, ‘Gel Zaman, Git Zaman’ başlıklı sergimizle insanı ve üretimlerini dışlayan bu bakış açısının cesurca tartışılması için bir zemin oluşturmayı planladık.”

Baksı Müzesi’nde izlenen ‘Gel Zaman Git Zaman’ sergisi, tüm koleksiyonların sanatçı bağışları ile oluştuğunun da altını çiziyor. Bu nedenle sergide yapıtları yer alan, ama kendileri aramızdan ayrılmış dostlara da özel bir bölüm ayrılarak, tüm sanatçı katkıları bir kez daha selâmlanıyor. Etkinlikle vesilesiyle ayrıca, Ersoy Ailesi’nin bağışları ile müze koleksiyonuna kazandırılan hapishane işleri, ‘Bitmeyen Zaman’ saatleri de ilk kez görücüye çıkıyor. 

A&B İletişim, Vatan Jet, Seluz ve Kerim Ayhan Yanık gibi isim ve kurumların desteği ile hayata geçirilerek zenginleşen ‘Gel Zaman Git Zaman’ sergisine katılan sanatçıların listesi, alfabetik isim sırası ile, aşağıdaki gibi sıralanıyor:

Adem Genç, Ahmet Doğu İpek, Ali Kazma, Ali Teoman Germaner, Alp Tamer Ulukılıç, Altan Çelem, Altan Gürman, Aydan Murtezaoğlu, Aydın Ayan, Bahar Kocaman, Beril Anılanmert, Beyza Boynudelik, Bilge Alkor, Bubi, Bülent Şangar, Burçak Bingöl, Canan Beykal, Candeğer Furtun, Çağrı Saray, Cihat Aral, Devrim Erbil, Elif Çelebi, Emin Koç, Erdal Alantar, Erdal Duman, Erdoğan Zümrütoğlu, Ergin İnan, Fatma Tülin, Ferhat Özgür, Ferruh Başağa, Fevzi Karakoç, Fırat Engin, Genco Gülan, Gülay Semercioğlu, Gülçin Aksoy, Güler Güngör, Gülsün Karamustafa, Gülten İmamoğlu, Gülveli Kaya, Güngör Taner, Gürbüz Doğan Ekşioğlu, Halûk Akakçe, Hanefi Yeter, Hasan Alp Sime, Hüsamettin Koçan, Hüseyin Çağlayan, İnci Eviner, İpek Duben, İrfan Önürmen, Jale N. Erzen, Komet, Koray Ariş, Mehmet Kavukçu, Melih Görgün, Mübin Orhon, Murat Morova, Murat Sezer, Mürteza Fidan, Mustafa Ata, Mustafa Horasan, Nazan Azeri, Nevhiz Tanyeli, Nur Gökbulut, Oktay Anılanmert, Osman Dinç, Rahmi Aksungur, Ramazan Bayrakoğlu, Seçkin Pirim, Selahattin Yıldırım, Selim Birsel, Selma Gürbüz, Serdar Arat, Seyhun Topuz, Sibel Avcı Tuğal, Şahin Paksoy,  Şakir Gökçebağ, Şenol Yorozlu, Şevket Arık, Tomur Atagök, Tunca Subaşı, Yusuf Taktak, Yeter Bacı, Zafer Gençaydın, Zehra Aral, Zekai Ormancı.